CHƯƠNG III: ERMENGARDE

Vào buổi sáng đầu tiên hôm đó, khi Sara ngồi cạnh
bà Minchin. Em cảm thấy rằng cả lớp đang tập trung quan sát em. Ngay lập tức em
để ý đến một cô bé gái nhỏ đang nhìn mình với đôi mắt xanh da trời có vẻ hơi đờ
đẫn. Đó là một bé gái hơi bụ bẫm và trông có vẻ không thông minh chút nào nhưng
lại có một khuôn miệng xinh xinh và hiền hậu. Mái tóc tết đuôi sam màu vàng
nhạt quấn quanh cổ được buộc túm bằng một miếng vải. Miệng cô bé ngậm đuôi tóc,
hai cùi tay đặt trên bàn, cũng như các bạn khác, hai mắt của em đang tò mò nhìn
cô bạn mới của lớp. Khi thầy Dufarge nói chuyện với Sara, cô bé có vẻ hơi sợ
hãi và khi Sara mạnh dạn bước đến gần thầy Dufarge và bất ngờ nói với thầy bằng
tiếng Pháp, đôi mắt thơ ngây và đầy lôi cuốn nhìn thầy thì cô bé kia chợt nhướn
lên, khuôn mặt đỏ rần và có vẻ xúc động. Bản thân cô bé đã mất hàng mấy tuần
liền khóc sưng cả mắt khi phải cố gắng học thuộc hai từ le mère là mẹ, và le
père là cha. Hay nói một cách khác, việc lắng nghe một người bạn trạc tuổi mình
nói trôi chảy một thứ tiếng khó hiểu và không những thông thạo hai từ le mère
và le père mà còn có vẻ cô bạn ấy biết rất nhiều thứ khác nữa. Đối với em điều
ấy thật quá sức tưởng tượng. Cô bạn mới này thậm chí còn có thể lắp ghép các từ
đó với các động từ một cách thuần thục và dễ dàng như lấy một vật gì đó từ
trong túi ra vậy!

Cô bé chăm chú nhìn Sara và miệng cắn chặt tấm
băng vải khiến bà Minchin bắt đầu để ý, lúc ấy bà Minchin đang rất tức giận và
ngay lập tức bà ta đã trút cơn tức giận lên cô bé.

“St
John!” Bà ta quát to. “Em đang làm gì thế, bỏ ngay cùi tay ra khỏi bàn, nhả bím
tóc ra, ngồi thẳng dậy!”

Sau
tiếng quát của bà Minchin, cô bé có tên là St John nhảy bật lên một lần nữa. Và
khi Lavinia và Jessie khúc khích cười khiến mặt cô bé đã đỏ còn đỏ hơn nữa.
Trông cô bé như đang sắp khóc, từ đôi mắt ngây thơ u ám khốn khổ đó hai dòng
nước mắt như chực trào ra. Sara nhìn thấy điều đó, em bắt đầu cảm thấy thương
cô bé và muốn kết bạn với cô bạn nhỏ đáng thương này. Sara là một người sẵn
sàng đứng lên che chở và bênh vực cho những người gặp khó khăn và quẫn bách. Đó
là tính cách đặc trưng của em.

Ba
em đã có lần nói: “Nếu Sara là con trai và sống ở những thời kỳ trước thì có lẽ
cháu đã chu du khắp đất nước với thanh gươm tuốt trần, giải cứu và bảo vệ tất
cả những người mà cháu thấy cần giúp đỡ. Cháu luôn muốn đấu tranh mỗi khi nhìn
thấy ai đó bị ức hiếp.”

Với
tính cách như vậy nên thật dễ hiểu Sara đã trở nên thông cảm với cô bé St John
mập mạp. Suốt cả buổi sáng hôm đó, em luôn để mắt nhìn cô bạn. Em nhận thấy cô
bạn kia có vẻ rất chật vật với việc tiếp thu bài giảng và có vẻ như việc này đã
diễn ra khá lâu, môn Pháp Văn là một nỗi thống khổ với cô bé. Mỗi khi cô bé tập
phát âm đến thầy Dufarge cũng phải cười mặc dù thầy đã cố gắng kiềm chế lắm.
Còn Lavinia, Jessie và mấy cô học trò may mắn hơn thì rúc rích cười và nhìn em
với vẻ khinh thường. Chỉ có Sara là không cười. Sara làm như không nghe thấy gì
khi St John đọc le bon pain thành le pong pang. Tính cách của Sara lại hơi nóng
và rất đáng yêu. Em cảm thấy tức giận khi nghe thấy tiếng cười khúc khích trêu
chọc bạn trong khi cô bạn bé nhỏ đáng thương kia thì đứng như trời trồng, mặt
nghệt ra căng thẳng.

“Chẳng
có gì đáng cười cả!” Sara nghiêm mặt nói và cúi xuống vở. “Mọi người không nên
cười mới phải chứ.”

Khi
hết giờ, tất cả học sinh trong lớp xúm lại thành từng nhóm để bàn tán. Sara đưa
mắt tìm St John và thấy cô bé đang ngồi bó gối vẻ chán chường bên cạnh cửa sổ.
Em bước lại gần và cất tiếng làm quen. Những điều mà Sara nói cũng giống như
các cô bé khác thường hay nói khi làm quen nhưng mọi người luôn cảm thấy có
điều gì đó dễ chịu, ấm áp trong cách nói của Sara.

“Tên bạn là gì?” Em hỏi.

Hãy tưởng tượng sự ngạc nhiên đến tột độ của St
John khi nghe Sara nói. Chỉ mới cách đây ít phút cô bạn mới này còn là một
người lạ lẫm, là đề tài cho biết bao câu chuyện của bọn trẻ. Chỉ mới đêm qua
thôi tất cả bọn trẻ đã bàn tán không ngớt về Sara cho đến khi díp mắt lại vì
buồn ngủ. Bọn chúng vô cùng hào hứng và tò mò về người bạn mới từ Ấn Độ đến
này. Tất nhiên St John hiểu rằng một học sinh mới đến trường mà sở hữu một
chiếc xe ngựa, một con ngựa và một người hầu gái và thậm chí còn từ nước Ấn Độ
xa xôi nào đó tới đây chắc chắn không phải là một người bạn bình thường.

“Tên tớ là Ermengarde St John,” em trả lời.

“Còn tớ là Sara Crewe,” Sara nói. “Tên của bạn
nghe hay thật, như tên của một cuốn sách vậy.”

“Cậu có thích tên tớ không?” Ermengarde run rẩy. “Tớ…
tớ cũng thích tên của ấy lắm.”

Một trong những bất hạnh lớn nhất trong đời của St
John là việc em có một người cha vô cùng uyên bác. Đối với người khác thì có
thể đó là một niềm hạnh phúc nhưng điều này lại gây cho em một tai hoạ. Nếu ai
đó có một người cha uyên bác, một người hiểu biết tất cả mọi thứ, người có thể
nói bảy tám thứ tiếng và có thể diễn giải hàng ngàn cuốn sách thì người cha đó
chắc chắn sẽ luôn mong con mình ít ra thì cũng học thông thạo mấy cuốn sách
giáo khoa. Người cha ấy cũng có thể muốn con mình nhớ được một vài sự kiện đáng
nhớ trong lịch sử và có thể nhanh chóng hoàn thành một bài tập tiếng Pháp.
Ermengarde lại là một sự trớ trêu đối với ngài St John. Ông không tài nào hiểu
tại sao con gái ông lại chậm chạp và tối dạ đến như thế.

“Lạy Chúa!” Ông đã nhiều lần than vãn khi nhìn con
gái: “Nó cũng tối dạ không khác gì dì Eliza của nó.”

Đúng là Ermengarde cũng tối dạ như bà dì của mình.
Em thường khó tiếp thu và dễ quên những gì vừa học được. Trong lớp em là một
học sinh chậm hiểu nhất lớp và ai cũng thừa nhận điều này.

“Cô phải bắt cháu học,” ba Ermengarde nói với bà
Minchin như thế.

Chính vì thế, từ đó Ermengarde đã phải trải qua
một thời gian dài trong tuyệt vọng và nước mắt. Hễ học được cái gì mới là em
lại quên mất ngay hoặc nhớ được chút ít thì em cũng chẳng hiểu được gì cả. Vì
vậy, sau khi nói mấy câu đáp lại Sara, Ermengarde chỉ biết ngồi im và nhìn Sara
một cách vô cùng ngưỡng mộ.

“Bạn nói được tiếng Pháp phải không?” Ermengarde
hỏi một cách dè dặt.

Sara cũng trèo lên bậu cửa sổ để ngồi, hai tay đan
vào nhau và ôm lấy đầu gối.

“Tớ nói được tiếng Pháp là vì tớ đã nghe nó từ lúc
còn nhỏ tí,” Sara trả lời. “Nếu bạn được nghe tiếng Pháp một cách thường xuyên,
bạn cũng có thể nói được.”

“Ồ không! Tớ không thể.” Ermengarde nói. “Tớ sẽ
không bao giờ nói được tiếng Pháp.”

“Tại sao thế?” Sara tò mò hỏi dồn.

Ermengarde lắc đầu khiến cho cái đuôi sam lắc lư
theo.

“Cậu vừa nghe tớ nói đấy thôi!” Ermengarde nói. “Tớ
luôn luôn chỉ như thế thôi! Tớ không thể phát âm chính xác được các từ, chúng
thật rắc rối.”

Em dừng lại giây lát và hỏi Sara với vẻ dè dặt: “Cậu
là người rất thông minh phải không?”

Sara đưa mắt qua cửa sổ nhìn ra phía quảng trường
ảm đạm, nơi có những chú chim sẻ đang nhảy nhót và kêu om sòm trên những hàng
rào sắt ướt át những cành cây khẳng khiu. Em trầm ngâm giây lát. Mọi người
thường nói rằng em là đứa trẻ thông minh và em thường băn khoăn tự hỏi không
biết có đúng là mình thông minh thật không và nếu thật thì thông minh có nghĩa
là gì nhỉ?

“Tớ không biết!” Em trả lời. “Tớ không biết nên
không thể trả lời cậu được.”

Nói đoạn em đưa mắt nhìn khuôn mặt tròn và bầu
bĩnh của bạn bật cười khe khẽ và lảng sang chuyện khác.

“Cậu có muốn gặp Emily không?” Em hỏi bạn.

“Emily là ai thế?” Ermengarde hỏi lại, giống như
bà Minchin từng hỏi câu tương tự

“Hãy lên phòng cùng với tớ thì cậu sẽ biết,” Sara
nói và chìa tay ra.

Hai cô bé cùng nhảy xuống khỏi bậu cửa sổ và bước
lên gác.

“Có phải…” Ermengarde thì thầm khi cả hai đi qua
phòng khách lớn. “Có phải bạn có hẳn riêng một căn phòng để vui chơi à?”

“Ừ,” Sara trả lời. “Ba tớ đề nghị bà Minchin dành
cho tớ một phòng bởi vì… bởi vì tớ hay nghĩ ra các câu chuyện và thường ngồi kể
một mình. Tớ không muốn người khác nghe thấy. Tớ sẽ không tập trung nếu có ai
đó nghe tớ kể.”

Cả hai đã đến gần lối rẽ vào phòng Sara.
Ermengarde dừng lại đột ngột và nhìn Sara nín thở.

“Cậu nghĩ ra được các câu chuyện?” Ermengarde hỏi
dồn. “Cậu làm thế thật sao? Cũng giống như việc cậu có thể nói được tiếng Pháp
phải không?”

Sara nhìn bạn và tỏ vẻ hơi ngạc nhiên.

“Ừ! Ai cũng có thể nghĩ ra được các câu chuyện
chứ. Thế cậu chưa bao giờ nghĩ ra được các câu chuyện à?”

Bất chợt em đưa tay nắm lấy tay Ermengarde.

“Hãy giữ yên lặng khi đến cửa phòng,” em thì thầm.
“Tớ sẽ mở cánh cửa thật nhanh và chúng ta có thể bắt gặp…”

Sara hơi mỉm cười, mặt em lại ánh lên một niềm hi
vọng nào đó khiến Ermengarde lại bị lôi cuốn, mặc dù cô bé chẳng hiểu mô tê gì
cả. Cô bé không hiểu tại sao Sara lại nói đến từ bắt gặp hoặc tại sao cậu ấy
lại muốn bắt gặp, bắt gặp ai mới được cơ chứ. Nhưng cho dù là cái gì đi nữa thì
Ermengarde chắc chắn rằng có một điều gì đó rất thú vị đang chờ em. Vì vậy, dù
trong lòng đầy hồi hộp và lo âu nhưng em vẫn nhón từng bước chân theo Sara đến
gần cửa. Hai cô bé bước lại gần mà không gây một tiếng động nào. Đột nhiên Sara
xoay nắm cửa và đẩy nó mở toang. Căn phòng hiện ra ngắn nắp và yên tĩnh, ngọn
lửa đang bập bùng trong lò sưởi. Một con búp bê rất đẹp đang ngồi trên ghế đặt
cạnh lò sưởi, trông con búp bê như đang chăm chú đọc cuốn sách mà ai đó đã để
sẵn trên đùi.

“Ôi! Nó đã chạy lại chỗ ngồi trước khi chúng ta
kịp trông thấy.” Sara kêu lên. “Tất nhiên rồi, búp bê thường như thế mà, chúng
nhanh như chớp ấy.”

Ermengarde hết nhìn Sara rồi lại nhìn con búp bê.

“Búp bê biết đi à?” Cô bé hỏi tỏ vẻ vô cùng hồi
hộp.

“Ừ!” Sara trả lời. “Ít ra thì tớ cũng tin như vậy.
Tớ giả vờ rằng búp bê có thể biết đi. Điều đó khiến tớ cảm thấy búp bê có thể
đi lại như người thật. Thế cậu chưa bao giờ giả vờ à?”

“Chưa!” Ermengarde đáp. “Chưa bao giờ, tớ… cậu hãy
nói về điều đó cho tớ nghe đi!”

Rõ ràng Ermengarde đã bị cô bạn mới làm mê hoặc
nên cô cứ nhìn trân trân Sara mà không nhìn Emily mặc dù Emily là con búp bê
đẹp nhất mà em từng biết.

“Nào, chúng ta hãy ngồi xuống đi đã,” Sara nói. “Tớ
sẽ kể cho cậu nghe. Khi đã bắt đầu rồi thì thật khó dừng lại lắm. Cậu sẽ luôn
luôn phải tưởng tượng mọi thứ y như thật. Điều đó rất tuyệt vời. Emily nghe
này: Đây là bạn Ermengarde St John, Ermengarde! Đây là Emily. Cậu có muốn ôm
búp bê một chút không?”

“Ồ! Tớ có thể ôm Emily à?” Ermengarde hỏi lại ngỡ
ngàng. “Tớ có thể… Búp bê thật xinh!” Nói rồi Ermengarde đưa tay ôm lấy búp bê.

Từ trước tới giờ, trong cuộc sống tẻ nhạt và buồn
bã của mình, Ermengarde chưa từng mơ đến những giây phút tuyệt diệu như thế với
một người bạn mới vô cùng thú vị như thế này.

Có tiếng chuông báo hiệu giờ ăn trưa và cả hai
miễn cưỡng bước xuống cầu thang.

Sara ngồi co chân trên tấm thảm trải trước lò sưởi
và kể những câu chuyện kỳ lạ mà em nghĩ ra, đôi mắt xanh lá cây của em ánh lên,
hai má đỏ ửng. Em kể về hành trình của cha con em từ Ấn Độ, em kể về đất nước
Ấn Độ xa xôi nhưng đối với Ermengarde thì có lẽ lôi cuốn nhất vẫn là câu chuyện
về những con búp bê biết đi, biết nói chuyện và biết làm nhiều chuyện khi không
có mặt con người, biết cùng nhau giữ bí mật và biết chạy lại chỗ ngồi nhanh như
chớp mỗi khi có ai đó bất chợt đi vào phòng.

“Chúng ta không thể làm được những việc giống như
những con búp bê thường làm!” Sara nói một cách nghiêm chỉnh. “Cậu thấy không?
Đó là một điều thần bí.”

Trong khi Sara kể về quá trình hai cha con em tìm
kiếm Emily, Ermengarde bất chợt nhận thấy khuôn mặt Sara thoáng chút biết đổi.
Một áng mây buồn đang thoảng qua và dập tắt ánh mắt long lanh của Sara. Sara
nén một tiếng thở dài buồn bã, rồi em mím chặt môi lại cứ như đang phải quyết
định một việc gì đó rất khó khăn. Ermengarde nghĩ rằng nếu Sara là một người
khác thì có lẽ bạn ấy đã bật khóc nhưng bạn ấy đã không khóc.

“Bạn bị đau à?” Ermengarde đánh bạo hỏi.

“Ừ” Sara trả lời sau vài giây nín lặng. “Nhưng
không phải đau về thể xác.”

Rồi giọng em chùn hẳn lại và cố nói rõ ràng từng
tiếng:

“Cậu có yêu ba cậu hơn tất cả mọi thứ trên đời
không?”

Miệng Ermengarde há ra trong giây lát. Cô bé biết
rằng đối với một học sinh trong trường nội trú danh tiếng này thì việc phân vân
rằng mình có yêu ba mình không, rằng mình đã rất tuyệt vọng khi cố tránh không
ở cùng với ba trong mười phút thật là một điều không tốt. Cô bé cảm thấy vô
cùng xấu hổ.

“Tớ… tớ rất ít khi được gặp ba,” em lắp bắp. “Ba
thường ngồi trong thư viện và đọc sách.”

“Tớ thì yêu ba tớ gấp mười lần mọi thứ trên đời,”
Sara nói. “Đó là nỗi khổ của tớ đấy, bây giờ ba đang ở xa lắm.”

Nói rồi Sara gục đầu lặng lẽ lên hai đầu gối đang
co lại, em ngồi như thế trong mấy phút.

“Cậu ấy sẽ khóc mất thôi.” Ermengarde lo lắng
nghĩ.

Nhưng Sara không khóc. Hai hàng tóc mai vương qua
tai, em ngồi bất động. Sau đó em nói, đầu vẫn cúi xuống:

“Tớ đã hứa với ba là tớ có thể chịu đựng được. Tớ
nghĩ đến những người lính phải chịu đựng mọi thứ. Ba tớ là một người lính. Nếu
chiến tranh xảy ra thì ba tớ phải chịu đựng các cuộc hành quân, chịu đựng đói
khát và có lẽ cả những vết thương nữa.”

Ermengarde chỉ biết nhìn Sara, nhưng cô bé bắt đầu
cảm thấy yêu mến Sara. Bạn ấy thật tuyệt vời, bạn ấy khác với tất cả những
người khác.

Sara ngẩng đầu lên, vuốt hai hàng tóc mai và mỉm
cười một cách kỳ lạ.

“Nếu tớ cứ tiếp tục kể những câu chuyện tưởng
tượng của tớ, tớ sẽ khuây khỏa đi rất nhiều, tớ không thể quên được nhưng sẽ có
thể chịu đựng dễ hơn.”

Ermengarde cảm thấy như có vật gì đó trong cổ mình
và nước mắt hình như đang trào ra trong khóe mắt.

“Lavinia và Jessie là một đôi bạn thân!”
Ermengarde cất giọng khàn khàn. “Tớ ước sao chúng mình cũng là một đôi bạn
thân. Cậu có đồng ý không? Cậu là người thông minh còn tớ lại là người dốt nhất
lớp, nhưng tớ… tớ rất mến cậu!”

“Tớ rất vui vì điều đó,” Sara nói. “Tớ rất biết ơn
cậu nếu cậu quý mến tớ. Ừ chúng ta sẽ là đôi bạn thân. Và tớ sẽ nói với cậu
rằng…” Mặt Sara chợt rạng rỡ hẳn lên. “Tớ có thể giúp cậu học tiếng Pháp.”